ԳՐԱՌՈՒՄՆԵՐ

Արտակ Մովսիսյան․ մահացել է հայ մեծանուն պատմաբանը

Արտակ Մովսիսյան․ մահացել է հայ մեծանուն պատմաբանը
՛՛Ի ՏԵՐ ՀԱՆԳՉԵՑ ԵՊՀ ՀԱՅՈՑ ՊԱՏՄՈՒԹՅԱՆ ԱՄԲԻՈՆԻ ՎԱՐԻՉ ԱՐՏԱԿ ՄՈՎՍԻՍՅԱՆԸ
50 տարեկան հասակում կյանքից հեռացել է ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետի հայոց պատմու­թյան ամբիոնի վարիչ, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Արտակ Երջանիկի Մովսիսյանը:
ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետն այսօր հայտնել է, որ կյանքից անժամանակ հեռացել է հայոց պատմության ամբիոնի վարիչ, պատմական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Արտակ Երջանիկի Մովսիսյանը: Ֆակուլտետի ղեկավարությունը, պրոֆեսորադասախոսական կազմը և ուսանողներն իրենց խորին ցավակցությունն են հայտնում գիտնականի հարազատներին և ողջ պատմագիտական համայնքին, քանի որ նրա կորուստը շատ մեծ է հայագիտության և առհասարակ հայ պատմագիտական մտքի համար:
Արտակ Մովսիսյանը ծնվել է 1970 թ. ապրիլի 10-ին Աբովյան քաղաքում: 1986 թ. ավարտել է տեղի թիվ 7 միջնակարգ դպրոցը: 1988-1990 թթ. ծառայել է ԽՍՀՄ զինված ուժերում: Այնուհետև ընդունվել է ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետ, որն ավարտել է էքստերն կարգով 1994 թ.: 1997 թ. ավարտել է ասպիրանտուրան և պաշտպանել թեկնածուական, իսկ 2015 թ.՝ դոկտորական ատենախոսություն: 2008 թ. նրան շնորվել է դոցենտի, 2016 թ.՝ պրոֆեսորի կոչում: 1991-1997 թթ. եղել է Հայաստանի պատմության պետական թանգարանի գիտաշխատող: 1998-ից դասախոսել է ԵՊՀ հայոց պատմության ամբիոնում: 2016-ից նույն ամբիոնի վարիչն էր: Համատեղությամբ աշխատել է ՀՀ ԳԱԱ արևելագիտության ինստիտուտում. 1997-ից եղել է գիտաշխատող, 2004-ից՝ ավագ գիտաշխատող: 2016-ից առաջատար գիտաշխատող էր:
Արտակ Մովսիսյանի գիտական հետաքրքրությունների շրջանակն ընդգրկում էր հայոց պատ­մության հնագույն և հին շրջանը, հնագույն հայկական պետությունները, մեհենագրությունը և այլն: Հեղինակ է ավելի քան հինգ տասնյակ հոդվածների, երեք տասնյակ մենագրությունների (հրատարակված բազմաթիվ լեզուներով), տասից ավելի դպրոցական և բուհական դասագրքե­րի, ուսումնամեթոդական աշխատանքների: Մենագրություններից են՝ «Վանի թագավորու­թյան (Բիայնիլի, Ուրարտու, Արարատ) մեհենագրությունը» (Եր., 1998), «Նախամաշտոցյան Հայաստանի գրային համակարգերը» (Եր., 2003), «Հայաստանը Ք. ա. երրորդ հազարամյակում (ըստ գրավոր աղբյուրների)» (Եր., 2005), “The Writing Culture of pre-Christian Armenia” (Yerevan, 2006), “Das heilige Hochland: Die spirituell-geografische Bedeutung Armeniens in den Aufzeichnungen des Alten Orients” (Wambach, 2013):
Նշանավոր պատմաբանը նաև գիտահանրամատչելի բազմաթիվ ֆիլմերի հեղինակ է: Դիտող­ների լայն լսարանի սիրելի ֆիլմերն են դարձել «Տիգրան Մեծ. հայրենապաշտ տիրակալը», «Նեմ­րութ. արև-արքայի մեծ սրբավայրը», «Արարատ-Ուրարտու թագավորությունը», «Հազարամ­յակների ճամփորդը. Երևան», «Արտավազդ Բ. պատիվը՝ կյանքից վեր», «Ժայռապատկերներից մինչև այբուբեն», «Հռոմից ավելի հին մայրաքաղաքը», «Պատմության կեղծարարները. Ադրբեջան», «Դրամապատում. հայոց դրամաշրջանառության պատմությունը» և այլն:
Իր հրատարակված առաջին մենագրության («Հնագույն պետությունը Հայաստանում. Արատ­տա (Ք.ա. 28-27-րդ դարեր)», Եր., 1992 թ.) համար 1994 թ. ճանաչվել է «Հայաստան» համա­հայ­կական հիմնադրամի «Երիտասարդ գիտնականներ» մրցույթի հաղթող: 2015 թ. պարգև­ատրվել է ԵՊՀ ոսկե մեդալով, իսկ 2016 թ.՝ ՀՀ ՊՆ «Վազգեն Սարգսյան» մեդալով:
Արտակ Մովսիսյանն աչքի է ընկել իր հասարակական ակտիվ կեցվածքով, ազգային արժեքների պահպանման և սերունդներին փոխանցելու անկոտրում նվիրումով:
ԵՊՀ պատմության ֆակուլտետ՛՛
Արտակ Մովսիսյանի վերջին հարցազրույցներից մեկը։
Արտակ Մովսիսյանի ֆիլմադարանը։

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *